Jaką funkcję pełnią migdałki?

Migdałki są tkanką limfoidalną oraz częścią układu immunologicznego. Najważniejszą rolę pełnią w wieku dziecięcym – potem ich funkcja ulega zredukowaniu. Usunięcie migdałków nie osłabia układu odpornościowego, ale może faktycznie zmniejszyć częstość występowania wielu chorób u dzieci.

Dlaczego migdałki są usuwane?

Przewlekłe zapalenie gardła i infekcje dróg oddechowych powodują stany zapalne i zakażenia w obu gruczołach (migdałka gardłowego i podniebiennych). Częste infekcje gardła mogą powodować powiększanie się ich rozmiarów. Powiększone migdałki utrudniają oddychanie i blokują trąbkę słuchową, która łączy ucho środkowe z tyłu nosa. Zatkana trąbka Eustachiusza powoduje  infekcje ucha, które mogą stanowić poważne zagrożenie dla słuchu dziecka oraz zdrowia dróg oddechowych.

 

 

Objawy powiększonych migdałków

Powiększone migdałki  powodują zablokowanie dróg oddechowych co może spowodować następujące objawy:

• częste infekcje uszu;
• niedosłuch;
• bóle gardła;
• trudności w połykaniu;
• problemy z oddychaniem przez nos;
• nawykowe oddychanie przez  usta;
• obturacyjny bezdech senny, który polega na okresowym wygasaniu oddychania podczas snu;
• powikłania ogólnoustrojowe (gorączka reumatyczna u dzieci, powikłania stawowe i nerkowe).

Powtarzające się infekcje ucha środkowego z uwagi na powiększone migdałki i zatkaną trąbkę  Eustachiusza mogą mieć poważne konsekwencje, takie jak  np. upośledzenie słuchu, co może także prowadzić do problemów z mową u małych dzieci.

Co to jest adenotonsillectomia

Adenotonsillectomia  to zabieg z zakresu chirurgii laryngologicznej, który polega na jednoczesnym usunięciu  migdałka gardłowego (trzeciego migdałka) i równoczesnym podcięciu migdałków podniebiennych. Zabieg ten można wykonać przy rozpoznaniu przerostu powyżej wymienionych migdałków.

Zalecenia do wykonania zabiegu adenotonsillectomii

• rozpoznanie przerostu migdałków;
• infekcje dróg oddechowych występujące częściej niż 5 lub 6 razy w roku, nie reagujące na terapie antybiotykowe; 
• przewlekłe / nawracające zapalenie migdałków ( anginy);
• uporczywe chrapanie;
• bezdechy senne, problemy ze snem;
• wysiękowe zapalenie ucha środkowego;
•  krew w jamie bębenkowej;
• ostre zapalenie ucha środkowego niepoddające się leczeniu farmakologicznemu.

Jaki jest związek między powiększonymi migdałkami i problemami stomatologicznymi?

Rozszerzenie migdałków prowadzi do przewlekłego oddychania przez usta, co może skutkować nieprawidłowym wzrostem twarzy, niewspółosiowością zębów i przebarwieniami zębów.

Przygotowanie do zabiegu adenotonsillectomii

Jamy ustna i gardło krwawią  łatwiej niż inne części  ciała, dlatego lekarz zleci badanie krwi, aby dowiedzieć się, czy dziecko ma prawidłowy poziom czynników krzepnięcia a także sprawdza  morfologię krwi,  w tym  białe i czerwone krwinki. Przedoperacyjne badanie krwi może pomóc lekarzowi upewnić się, że nie będzie nadmiernego krwawienia w trakcie i po zabiegu.  Na tydzień przed operacją, nie wolno podawać dziecku żadnych leków, które mogłyby wpływać na krzepliwość krwi, takich jak np.  Ibuprofen czy aspiryna. Można tylko podać paracetamol na ból. Jeśli ma się wątpliwości na temat niektórych leków  zażywanych w tym czasie należy porozmawiać z lekarzem.  Na  godzin przed zabiegiem, dziecko nie powinno nic dostać do jedzenia i picia już od  północy. Jeśli lekarz przepisze lekarstwa, które powinno się przyjąć przed zabiegiem, należy je podać dziecku z małym łykiem wody.

Przebieg zabiegu adenotonsillectomii

Zabieg  wykonuje się w  znieczuleniu ogólnym w ramach chirurgii jednego dnia.  Migdałek gardłowy usuwa się specjalnym narzędziem ( szczękorozwieracz) wprowadzonym do nosogardzieli. Powstała rana krwawi bardzo krótko i nie wymaga szycia.  Migdałki podniebienne nie są usuwane w całości,  jedynie nacinane ( następuje zmniejszenie ich masy około 30-60 %). Po zabiegu migdałki podniebienne mogą podjąć jeszcze czynność immunologiczną podczas infekcji górnych dróg oddechowych.

Zalecenia po wykonanym zabiegu adenotonsillectomii

• wypoczynek;
• ograniczenie wysiłku fizycznego do tygodnia;
• przyjmowanie środków przeciwbólowych zalecanych przez lekarza w cleu zmniejszenia dolegliwości bólowych gardła, które mogą trwać przez 2-3 tygodnie po zabiegu;
• okład z lodu na szyję może pomóc w zmniejszeniu bólu i obrzęku (kostki lodu umieścić w worku i owinąć ręcznikiem);
• unikanie miejsc o bardzo wysokiej temperaturze otoczenia (np. sauna);
• kąpiel nie jest przeciwwskazana, ale należy ograniczyć zanurzanie głowy (np. na basenie, w wannie);
• w razie wystąpienia objawów tj. wydzielina z ucha, krew, uporczywy ból, podwyższona temperatura ciała oraz innych  należy zwrócić się jak najszybciej do lekarza.

Ryzyko związane z zabiegiem adenotonsillectomii

Usunięcie migdałka gardłowego i migdałków podniebiennych jest zwykle dobrze tolerowane. Mimo to, ryzyko związane z zabiegiem obejmuje dość częste krwawienia i rzadziej zakażenia. Istnieje też ryzyko związane ze znieczuleniem, takie jak reakcje alergiczne i zaburzenia oddychania.  W związku  z tym należy poinformować lekarza, jeśli dziecko jest uczulone na jakiś lek. Inne powikłanie to zmiana brzmienia głosu, ( na mówienie przez nos). Inne rzadkie ryzyko zabiegu  obejmuje uszkodzenie zębów.

Jakie są korzyści z zabiegu usunięcia powiększonych migdałków?

Zabieg adenotonsillectomii  daje szansę na wyeliminowanie  związanych z niedrożnością problemów ze snem. Jeśli dziecko bywało zmęczone, drażliwe, odczuwało  zaburzenia koncentracji lub cierpiało na złą jakość snu, to te objawy mogą również ustąpić. Dziecko może lepiej jeść i przybierać na wadze po przeprowadzeniu zabiegu. Oprócz tego operacja często pozwala dziecku lepiej oddychać przez nos, co może potencjalnie pomóc w prawidłowym rozwoju twarzy oraz jamy ustnej. Chociaż zabieg ten daje wiele potencjalnych korzyści, to nie mogą być one  zagwarantowane w każdym przypadku.